about me

        „O sztuce samej mówić się raczej nie powinno. Ona po prostu jest i posiada własny język, toteż nie ma powodu jej wyręczać” – rzekł kiedyś John Ruskin, artysta malarz i teoretyk sztuki. Autor wystawy Rafał Chojnowski skorzystał z szansy zaprezentowania własnej twórczości i poprosił mnie o krótki autorski komentarz, który budowany będzie w opozycji do słów Ruskina.

        Człowiek zastanawiając się nad sobą samym i nad swoim miejscem w świecie odnajduje się w dwóch możliwościach – bycia wyróżnionym jako „inny”, albo bycia „takim samym”, przez co spokrewnionym z całością otaczającej go rzeczywistości. Rafał będąc twórczym człowiekiem podejmuje swą sztuką ryzyko zamanifestowania artystycznej odrębności, którą pragnie skonfrontować z „czytelnikami” swoich dzieł. Źródeł proweniencji twórczości Rafała poszukiwać należałoby we współczesnych nurtach sztuki światowej, w obrębie których każda wypowiedź artystyczna wyraża fragment natury, zawdzięczając jednocześnie właściwy sobie etos temu, że z naturą nie jest tożsama. Realizacje malarskie Rafała, wymykając się prawidłom sztuki mimetycznej, dostępują nie-tożsamości z naturą w instynktownym wyczuciu formy i intensywnym kolorze. Estetyka przenikająca jego obrazy jest przewrotna, bowiem sprawiająca wrażenie antyestetyzmu drastyczność kolorów i linii współprzeżywa w dziełach z przemyślaną, daleką od przypadkowości kompozycją barw i konturów. Gra wyobraźni prowadzona jest między przedmiotem a abstrakcyjną formą – wyobraźnia balansuje na krawędzi figuratywności dostępując głębi wyrazu w emocjonalnej analizie przedmiotu. Unicestwienie realnej formy przedmiotu splata się z powrotem przedmiotu do jego doświadczalnej w świecie formy znacząc obraz dramatu egzystencjalnego człowieka. Obcowanie z twórczością Rafała prowadzi ku myśli – której urzeczywistnianie dane jest bogom – o powoływaniu do istnienia tego, co nierealne. Świat kryje w sobie wiele pytań, zadziwia i mobilizuje do samookreślenia. Obdarzony nieprzeciętną wrażliwością poznawczą autor wystawy podejmuje wyzwanie skonfrontowania się ze światem w akcie jego plastycznej interpretacji. Realizacje malarskie Rafała Chojnowskiego sięgają do mitu egzystencji za jego pośrednictwem stawiając pytanie o kondycję człowieka. Obrazy „nieskończenie otwarte”, zapisane gwałtownymi pociągnięciami pędzla, które odzwierciedlają i nazywają nastrój chwili, zdają się sugerować, że autor godzi się z faktem podległości siłom wyższym rozumianym jako siły przechowujące w sobie wieczny ruch. Akt twórczy syci się przeszłością, teraźniejszością, by następnie treścią swą wypełnić przyszłość. Celem twórczości Rafała, śmiem twierdzić, nie jest rozwiązanie tajemnicy bytu, ale powołanie obrazu świata jemu bliskiego, który rozpoczynając się doświadczeniem zmysłowym, kulminuje w przeżyciu emocjonalnym. Rafał posługuje się figuratywnym sposobem przedstawiania rzeczywistości, w której człowiek jawi się jako splot materii oraz formy. Ostre zestawienia kolorystyczne, na granicy wytrzymałości optycznej oka, drapieżna faktura mówią w imieniu artysty o twórczej potrzebie ryzyka i o energii, która jest przyczyną wszelkich procesów. Można zaryzykować stwierdzenie, że głównym nerwem napędzającym myśl twórczą Rafała, jest poczucie zgodności człowieka i natury – zgodności postrzeganej jako współistnienie żywiołów. Działalność artystyczna Rafała i wypływające z niej przesłanie może nam pomóc w odnalezieniu się w kosmosie współczesnej cywilizacji, która czyni z ludzi anonimowe jednostki poszukujące więzi międzyludzkich. Rafał tworzy swój świat, wznosząc go w oparciu o doświadczenia zmysłowe i emocjonalne, otwierając przestrzeń poszukiwaniom w sztuce i przez sztukę absolutnego źródła wszystkiego.

        Życząc Rafałowi nieskończonego spełniania się w akcie twórczym jako przestrogę przywołać pragnę słowa Jeana Dubuffet’a „Efektywne wydzielanie umysłu może odbywać się jedynie dzięki odżywianiu się surowym pokarmem osobistego życia codziennego”.